English
کشور ایران؛ یک سرزمین با غنای تمدنی بالا و بیش از هفت هزار ساله است؛ غنای فرهنگی امروز ایران نیز ناشی از منشا تمدن کهن ایران اسلامی بوده و امروز همگان به قدرت فرهنگی و تمدنی ایران واقفند.
استان زنجان نیز یکی از استان های با غنای فرهنگی و تمدنی بالا در کشور محسوب می شود و امروز وجود آثار تاریخی منحصربه فردی همچون گنبد سلطانیه مصداق این تمدن تاریخی هستند. میراث فرهنگی و گردشگری استان زنجان به آثار تاریخی خلاصه نمی شود و وجود صنایع دستی و میراث ناملموس بشری نیز در این دایره وسیع برای استان زنجان وجود دارند.
از مس، ملیله و چاروق در صنایع دستی تا موسیقی آشیقی و داستان های آن در فرهنگ فولکور این سرزمین جلوه و هنرنمایی می کنند که گویای تاریخ و تمدنی با پشتوانه چند هزارساله است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی یکی از بخش هایی که همواره مورد تاکید قرار داشته فرهنگ میراث فرهنگی بوده است.
در دهه نخست پیروزی انقلاب اسلامی با تمام تلاطم های سیاسی و اقتصادی کشور، میراث فرهنگی استان گام های رشد و بلوغ خود را آغاز کرد. توسعه و رونق مطالعات و کاوش‌های باستان شناسی (محوطه ها ، تپه ها و حرایم آثار تاریخی و فرهنگی شاخص استان) در دهه نخست انقلاب اسلامی انجام شد.
در حوزه صنایع دستی نیز اقداماتی آغاز شد که می توان به رونق کسب و کار صنایع دستی و هنرهای سنتی استان از طریق ارائه آموزش و حمایت های دولتی برای خرید مواد اولیه، توزیع در بین هنرمندان و تولید و فروش صنایع دستی اشاره کرد. همچنین آموزش های صنایع دستی و هنرهای سنتی در سطح برای روستاهای استان زنجان عملیاتی شد.
حمایت از حوزه صنایع دستی در دهه دوم انقلاب اسلامی نیز ادامه یافت، به گونه ای که توسعه آموزش و حمایت از صنایع دستی اصیل و بومی استان در دستور کار قرار گرفت. توسعه و ترویج هنرهای سنتی و صنایع دستی استان و حمایت از توسعه و تجهیز کارگاه های صنایع دستی استان نیز در این راستا اجرایی شد.
طی دهه سوم انقلاب اسلامی گام های مهمی در حوزه گردشگری استان برداشته شد و ایجاد، تجهیز و راه اندازی تاسیسات اقامتی گردشگری گریددار (هتل بزرگ، هتل آسیا و …) برای اولین بار در استان آغاز به کار کردند.
با تصویب 7 منطقه نمونه گردشگری برای اولین بار در سطح استان توسط هیات دولت یک گام مهم در توسعه مناطق گردشگری استان زنجان برداشته شد و با ایجاد زیرساخت های اقامتی همچون هتل، استان زنجان توانست گام های مهمی در توسعه حوزه گردشگری بردارد.
ثبت گنبد سلطانیه در فهرست آثار جهانی (یونسکو-سال 1384) در دهه سوم انقلاب اسلامی یک رخداد تاریخی در حوزه میراث فرهنگی استان بود. آغاز طرح دریافت نشان بین المللی اصالت کالا (مهر اصالت- 2 اثر) نیز از رخدادهای مهم در حوزه میراث فرهنگی و صنایع دستی استان محسوب می شود.
دهه چهارم انقلاب اسلامی در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با رشد شتابان همراه بوده است. در حوزه گردشگری و تامین زیرساخت های حوزه مجتمع های خدماتی و رفاهی بین راهی ایجاد 15 مجتمع در استان زنجان عملیاتی شده است.
توسعه و رونق ایجاد و راه اندازی مجتمع های خدماتی–رفاهی بین راهی (از جمله شهر آفتاب ابهر، شهر سفید، رونیکام، ولایت، الماس غرب، شهریار، بهشت- میلاد و…) به تعداد 15 مورد و راه اندازی مجموعه های تفریحی – توریستی نظیر سفره خانه های سنتی و … در سطح استان به میزان 20 مورد اجرایی شد.
با تامین زیرساخت های لازم و فراهم کردن شرایط حضور گردشگران در استان طی دهه چهارم انقلاب اسلامی شاهد بودیم که میزان اقامت گردشگران از 14 ساعت به 62 ساعت افزایش یافته است. استان در حوزه گردشگری طی دهه چهارم انقلاب توانسته رتبه اول رویدادهای گردشگری ملی و بین المللی را نیز کسب کند.
برگزاری 13دوره جشنواره ملی آش ایرانی در استان زنجان یکی از رخدادهای مهم گردشگری و فرهنگی بوده که هر ساله به توسعه بیشتری رسیده و امروز شاهدیم جشنواره ملی آش ایرانی در استان زنجان به یک برند مهم تبدیل شده است.
برگزاری جشنواره ها به جشنواره آش محدود نشده و زنجان گام های بین الملی در این راستا برداشته است. برگزاری چهار دوره جشنواره بین المللی غذای اکو-جاده ابریشم اقدام و رویکردی توسعه ای در سطح منطقه ای و بین المللی بوده است.
در حوزه صنایع دستی نیز گام های بزرگی در استان برداشته شده که می توان به ایجاد و راه اندازی اولین خانه هنرمندان صنایع دستی در محل خانه قدیمی توفیقی و آغاز عملیات اجرایی 2 طرح ایجاد ناحیه کارگاهی صنعتی صنایع دستی (ظریفان و نیکان) برای اولین بار در استان اشاره کرد.
رونق و ساماندهی اشتغال مشاغل خانگی صنایع دستی برای اولین بار که تاکنون یک هزار و 472 نفر اشتغالزایی داشته یکی از دستاوردهای مهم حوزه صنایع دستی استان است. اجرای طرح بیمه شاغلان و هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی برای اولین بار و تاکنون به تعداد یک هزار و 110 نفر بیمه شده محقق شده است.
هفت نشان بین المللی یونسکو برای اصالت و مرغوبیت کالاصنایع دستی در استان زنجان دریافت شده است.